Τα περισσότερα κράτη μέλη του ΟΗΕ, συμπεριλαμβανομένων των Η.Π.Α., αναμένεται να υποστηρίξουν την υιοθέτηση της ελαττωματικής Συνθήκης του ΟΗΕ για το έγκλημα στον κυβερνοχώρο, που θα πάει για ψηφοφορία, στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ αυτή την εβδομάδα, παρά τις προειδοποιήσεις ότι εγκυμονεί επικίνδυνους κινδύνους για τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Δεκάδες οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών – μαζί με εταιρείες κυβερνοασφάλειας και Διαδικτύου, οργανισμούς τύπου, το Διεθνές Επιμελητήριο του Κογκρέσου, η Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, και άλλοι—εδώ και χρόνια έχουν προειδοποιήσει ότι η συνθήκη δίνει αόριστες εξουσίες συλλογής αποδεικτικών στοιχείων για εγκλήματα με μικρή σχέση με τα βασικά εγκλήματα στον κυβερνοχώρο και έχει ελάχιστες διασφαλίσεις και περιορισμούς.
Το τελικό προσχέδιο, που εγκρίθηκε ομόφωνα τον Αύγουστο από περισσότερες από 100 χώρες που είχαν συμμετάσχει σε διαπραγματεύσεις, θα επιτρέψει παρεμβατικές πρακτικές επιτήρησης στο όνομα της δημιουργίας διασυνοριακής συνεργασίας.
Η συνθήκη που θα πάει ενώπιον της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ περιέχει πολλές ανησυχητικές διατάξεις και παραλείψεις που δεν συνάδουν με τα διεθνή πρότυπα ανθρωπίνων δικαιωμάτων και αφήνουν την εφαρμογή των διασφαλίσεων για τα ανθρώπινα δικαιώματα στη διακριτική ευχέρεια των κρατών μελών. Πολλά από αυτά τα κράτη μέλη έχουν κακές επιδόσεις όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα και τους εθνικούς νόμους που δεν προστατεύουν το απόρρητο και ποινικοποιούν την ελευθερία του λόγου και την έκφραση του φύλου.
Χάρη στο έργο ενός συνασπισμού ομάδων της κοινωνίας των πολιτών που περιλάμβανε το EFF, οι ΗΠΑ φαίνεται τώρα να αναγνωρίζουν αυτόν τον πιθανό κίνδυνο. Σε δήλωση του αναπληρωτή αντιπροσώπου των ΗΠΑ στο Οικονομικό και Κοινωνικό Συμβούλιο, οι ΗΠΑ δήλωσαν ότι «συμμερίζονται τις νόμιμες ανησυχίες» της κοινωνίας των πολιτών, η οποία προειδοποίησε ότι ορισμένα κράτη θα μπορούσαν να αξιοποιήσουν τα εθνικά νομικά τους πλαίσια που αμφισβητούν τα ανθρώπινα δικαιώματα για να επιτρέψουν τη διακρατική καταστολή .
Εκφράσαμε σοβαρές ανησυχίες ότι η συνθήκη διευκολύνει αιτήματα για δεδομένα χρηστών που θα επιτρέψουν τη διασυνοριακή κατασκοπεία και την στόχευση και παρενόχληση από αυτούς, για παράδειγμα, που εκθέτουν και εργάζονται κατά της κυβερνητικής διαφθοράς και κατάχρησης. Μπορείτε να βρείτε την πλήρη ανάλυσή μας για τη συνθήκη εδώ.
Ωστόσο, οι ΗΠΑ είπαν ότι θα υποστηρίξουν τη Σύμβαση όταν έρθει για αυτήν την ψηφοφορία, σημειώνοντας μεταξύ άλλων ότι οι όροι της δεν επιτρέπουν στα μέρη να τη χρησιμοποιήσουν για να παραβιάσουν ή να καταστείλουν τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Αν και αυτό ισχύει στο μέτρο του δυνατού, και είναι σημαντικό να συμπεριληφθεί κατ’ αρχήν, ορισμένοι νόμοι των κρατών μελών που εξουσιοδοτούνται από τη συνθήκη ήδη αποτυγχάνουν να πληρούν τα πρότυπα ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Και η συνθήκη αδυνατεί να υιοθετήσει συγκεκριμένες διασφαλίσεις για την πραγματική προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Οι διασφαλίσεις που περιέχονται στη σύμβαση, όπως η ανάγκη για δικαστικό έλεγχο στο κεφάλαιο για τα δικονομικά μέτρα στις ποινικές έρευνες, υπονομεύονται επειδή είναι δυνητικά διακριτικές και εξαρτώνται από την εθνική νομοθεσία του κράτους. Σε πολλές χώρες, αυτοί οι εγχώριοι νόμοι δεν απαιτούν δικαστική εξουσιοδότηση που βασίζεται σε εύλογες υποψίες για επιτήρηση και ή συλλογή κυκλοφορίας σε πραγματικό χρόνο.
Για παράδειγμα, η οργάνωση Access Now τώρα επισημαίνει ότι στην Αλγερία, τον Λίβανο, την Παλαιστίνη, την Τυνησία και την Αίγυπτο, οι νόμοι για το έγκλημα στον κυβερνοχώρο απαιτούν από τους παρόχους τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών να συλλέγουν προληπτικά και συστηματικά μεγάλες ποσότητες δεδομένων χρηστών χωρίς δικαστική εξουσιοδότηση.
Εν τω μεταξύ, ο νόμος της Ιορδανίας για το έγκλημα στον κυβερνοχώρο χρησιμοποιείται κατά των LGBTQ+ ατόμων, δημοσιογράφων, υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και όσων επικρίνουν την κυβέρνηση.
Οι ΗΠΑ δηλώνουν ότι έχουν δεσμευτεί να καταπολεμήσουν τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από κυβερνήσεις που κάνουν κατάχρηση εθνικών νόμων και εργαλείων για το έγκλημα στον κυβερνοχώρο για να στοχοποιήσουν δημοσιογράφους και ακτιβιστές. Η εφαρμογή της συνθήκης, λέει, πρέπει να συνδυάζεται με ισχυρές εσωτερικές διασφαλίσεις και εποπτεία.
Είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς ότι οι κυβερνήσεις θα αναθεωρήσουν οικειοθελώς τους νόμους για το έγκλημα στον κυβερνοχώρο καθώς επικυρώνουν και εφαρμόζουν τη συνθήκη. Το πιο ρεαλιστικό είναι ότι η συνθήκη εξομαλύνει τέτοια πλαίσια.
Η προσπάθεια για βελτιώσεις κατά τη διάρκεια των δύο ετών διαπραγματεύσεων ήταν συνεχής. Και ενώ η τελική εκδοχή είναι εξαιρετικά προβληματική, η κοινωνία των πολιτών πέτυχε κάποιες νίκες. Ένα έγγραφο πρώιμων διαπραγματεύσεων ανέφερε ότι έπρεπε να συμπεριληφθούν 34 υποτιθέμενα αδικήματα εγκλήματος στον κυβερνοχώρο, πολλά από τα οποία θα ποινικοποιούσαν μορφές έκφρασης. Η κοινωνία των πολιτών προειδοποίησε για τους κινδύνους που ενέχουν αδικήματα που σχετίζονται με την έκφραση. ο κατάλογος απορρίφθηκε σε μεταγενέστερα προσχέδια.
Η υπεράσπιση της κοινωνίας των πολιτών βοήθησε επίσης στην εξασφάλιση συγκεκριμένης γλώσσας στο άρθρο της γενικής διάταξης για τα ανθρώπινα δικαιώματα που διευκρινίζει ότι η προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων περιλαμβάνει την ελευθερία έκφρασης, γνώμης, θρησκείας, συνείδησης και ειρηνικής συνάθροισης. Ωστόσο, εκτός λίστας έμεινε η έκφραση φύλου.
Οι ΗΠΑ, εν τω μεταξύ, κάλεσαν όλα τα κράτη «να λάβουν τα απαραίτητα μέτρα στο εσωτερικό τους νομικό σύστημα για να διασφαλίσουν ότι η Σύμβαση δεν θα εφαρμοστεί κατά τρόπο ασυμβίβαστο με τις υποχρεώσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που σχετίζονται με την ομιλία, την πολιτική διαφωνία και τη σεξουαλική ταυτότητα. ”
Επιπλέον, η κυβέρνηση των ΗΠΑ δεσμεύεται να απαιτήσει λογοδοσία –χωρίς να λέει πώς θα το κάνει– εάν τα κράτη επιδιώξουν να κάνουν κατάχρηση της συνθήκης για την καταστολή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. «Θα απαιτήσουμε να λογοδοτήσουν τα κράτη που προσπαθούν να καταχραστούν αυτή τη Σύμβαση για να στοχοποιήσουν υπαλλήλους ιδιωτικών εταιρειών, καλόπιστους ερευνητές κυβερνοασφάλειας, δημοσιογράφους, αντιφρονούντες και άλλους». Ωστόσο, η συνθήκη δεν περιέχει διατάξεις εποπτείας.
Οι ΗΠΑ δήλωσαν ότι είναι απίθανο να υπογράψουν ή να επικυρώσουν τη συνθήκη «εκτός και έως ότου δούμε την εφαρμογή ουσιαστικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων και άλλων νομικών προστασιών από τους υπογράφοντες τη σύμβαση».
Ελπίζουμε ότι η κυβέρνηση των ΗΠΑ θα κρατήσει τον λόγο της. Αλλά τελικά, το πεπρωμένο των διακηρύξεων των ΗΠΑ και ο αντίκτυπος της συνθήκης στις ΗΠΑ είναι κάτι παραπάνω από αβέβαιο υπό μια δεύτερη κυβέρνηση Τραμπ, καθώς η επικύρωση θα απαιτούσε τόσο τη συγκατάθεση της Γερουσίας όσο και την επίσημη επικύρωση του Προέδρου.
Ο Τραμπ αποχώρησε από τις συμφωνίες για το κλίμα, το εμπόριο των όπλων στην πρώτη του θητεία, επομένως η υπογραφή της Συνθήκης του ΟΗΕ για το έγκλημα στον κυβερνοχώρο μπορεί να μην είναι στα χαρτιά – ένα θετικό αποτέλεσμα, αν και πιθανώς δεν υποκινείται από ανησυχίες για τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Εν τω μεταξύ, καλούμε τα κράτη να καταψηφίσουν την υιοθεσία αυτή την εβδομάδα και να μην επικυρώσουν τη συνθήκη. Το έγγραφο θέτει σε κίνδυνο τα παγκόσμια ανθρώπινα δικαιώματα. Σε μια βιασύνη για να κερδίσουν τη συναίνεση, οι διαπραγματευτές έδωσαν στα κράτη μέλη πολλά περιθώρια για να αποφύγουν τις εγγυήσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στις «εγκληματικές» έρευνές τους, και τώρα εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο μπορεί να πληρώσουν υψηλό τίμημα.
Πηγή άρθρου: https://www.eff.org